Finansal İstikrar

Bireysel Kredi Kartlarında Azami Akdi Faiz Oranlarının Bakiyeye Göre Farklılaştırılması

Kübra Bölükbaş,Mehmet Selman Çolak,Eren Ocakverdi

Bu blog yazısında, bireysel kredi kartları bakiyelerine ilişkin çeşitli dağılımlar inceleniyor. Kart kullanıcılarının büyük çoğunluğunun düşük borç bakiyesine sahip olduğu; toplam bakiyenin az sayıda ve yüksek tutarlarda borç bakiyesine sahip kullanıcılarda yoğunlaştığı görülüyor.

Finansal İstikrar

Kartlı Harcama Tercihlerinde Son Dönem Eğilimler

Halil İbrahim Aydın,Mehmet Selman Çolak,Yavuz Kılıç

Bu yazıda, kartlı harcama bakiyesinde gözlenen reel artışı inceliyoruz ve ödeme aracı tercihlerinde bireylerin nakit yerine kart kullanımına yönelmesinin bu artışta önemli bir belirleyici olduğunu gösteriyoruz. 

Enflasyon

Konut Fiyat Endeksi Hesaplamalarında Yapılan Revizyona İlişkin Bir Değerlendirme

Özgül Atılgan Ayanoğlu,Erdi Kızılkaya

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Temmuz 2024 yayını ile birlikte fiyat değişimlerindeki hareketleri aylık bazda ve böylece daha zamanlı bir şekilde kamuoyu ile paylaşmak amacıyla Konut Fiyat Endeksi hesaplama yönteminde değişikliğe gitti. Bu yazıda, yapılan revizyonun kapsamını ve endekslere etkilerini özetliyoruz.

Finansal İstikrar

Yabancı Para Kredilerde Son Dönem Eğilimler

Tanju Çapacıoğlu

2018 yılı sonrası azalan yabancı para krediler son dönemde artış eğilimine girmiştir. Bu artış sonrasında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, sıkı para politikası duruşunu destekleyici ilave sıkılaşma adımları atmıştır. Bu yazıda yabancı para kredilerde son dönemdeki artışın dinamikleri incelenmekte, kredi vadelerindeki gelişmeler arz/talep yönlü faktörlerle analiz edilmektedir. 

Enflasyon

Enflasyon Beklentilerinin Takibi İçin Yeni Bir Yayın: Sektörel Enflasyon Beklentileri

Özgül Atılgan Ayanoğlu,Kübra Yıldız Özertaş,Ünal Seven

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, farklı ekonomik aktörlerin gelecek 12 aya ilişkin enflasyon beklentilerini, Sektörel Enflasyon Beklentileri yayını altında birleştirerek kamuoyu ile paylaşmaya başladı. Bu blog yazısı, Sektörel Enflasyon Beklentileri yayınının yöntemini ve paylaşılan enflasyon beklentilerini inceliyor.

Ödemeler Dengesi

Parasal Sıkılaştırma Dönemlerinde Türkiye’de Cari Denge

Okan Eren,Ece Taşan

Parasal sıkılaştırma dönemlerinde, iç talebin dengelenmesinin dış ticaret dengesi ve cari denge üzerinde olumlu etkilerinin olması beklenir. 2023 Haziran ayında başlayan son parasal sıkılaştırma süreci de enflasyonun yanı sıra aralarında dış ticaret ve cari dengenin bulunduğu çeşitli makroekonomik göstergeleri etkilemektedir. Bu blog yazısında son dönemde uygulanan parasal sıkılaştırma adımlarının dış ticaret ve cari denge üzerindeki etkilerini betimsel olarak inceliyoruz.

Para Politikası

Merkez Bankaları Faaliyetlerinde Kâr- Zarar Olgusu

Ahmet Bilal Kurtoğlu,Furkan Höçük,Ömer Batuhan Beşirli

Merkez bankaları kanunda kendilerine verilen görev ve yetkiler ile, ticari bankalardan farklı bir şekilde, kamu yararını gözeten bir çerçevede faaliyet gösterir ve kâr amacı gütmez. Literatürde de dikkat çekildiği üzere, merkez bankalarının olağanüstü dönemlerde dönemsel olarak zarar açıklamaları geçici ve istisnai bir niteliktedir ve para politikasının etkinliğinin ölçülmesinde bir gösterge niteliğinde değildir.

Para Politikası

Kur Korumalı ve Geleneksel Mevduatlara Yatırımcı Perspektifinden Bir Bakış

Halil İbrahim Aydın,Halil İbrahim Korkmaz

Bu yazıda KKM’nin içerdiği opsiyonun değeri ve tasarruf sahiplerinin KKM ile TL mevduat arasındaki tercihlerini belirleyen faktörler tartışılıyor. Ardından TCMB tarafından atılan TL mevduatı güçlendirici adımların etkisi yatırımcı perspektifinden değerlendiriliyor. TL mevduatın göreli cazibesinin artırılmasıyla KKM bakiyelerinin azalmaya başladığı ortaya konuyor.

Para Politikası

Türk Lirası Mevduatı Teşvik Etmeye Yönelik Düzenlemelerin Faizlere Etkisi

Halil İbrahim Aydın,Tuba Pelin Sümer

Bu yazıda, 20 Ağustos 2023 tarihinde açıklanan düzenlemelerin mevduat faizlerine etkileri inceleniyor. Analiz sonuçları, 20 Ağustos tarihindeki düzenlemenin kur korumalı hesapların TL mevduata dönüştürülmesini teşvik ederek makro finansal istikrarı, parasal aktarım mekanizmasını ve haziran ayında başlanan parasal sıkılaşma sürecini desteklediğini gösteriyor.

Büyüme

Organize Sanayi Bölgeleri ve Ekonomik Performans

Orhun Sevinç,Didem Yazıcı,Emre Çakır,Simin Bayraktar,Özlem Sevinç

Organize Sanayi Bölgeleri’nde bulunan firmalar bulunmayanlara kıyasla daha üstün bir ekonomik performans gösteriyor. OSB’ler kümelenmeler üzerinden hedefli sanayi ve hedefli finansman politikalarının verimliliği açılarından anahtar konumda.

Ödemeler Dengesi

Çevrimsel Etkilerden Arındırılmış Cari Denge

Okan Eren

Çevrimsel etkilerin sönümlenmesi ve özellikle küresel emtia fiyatlarının uzun dönemli eğilimlerine yakınsaması durumunda manşet cari işlemler dengesinde gözlenen açığın belirgin azalması ve hatta fazlaya dönmesi mümkün olabilecektir.

Para Politikası

Liralaşma Stratejisi

Şahap Kavcıoğlu

Liralaşma Stratejisi; Türkiye ekonomisinin kalıcı fiyat istikrarını ve finansal istikrarı yakalayabilmesi için sürekli geliştirilen kapsamlı bir politika çerçevesi sunmaktadır.

Ödemeler Dengesi

Borç İstatistiklerinde Yapılan Revizyonlara İlişkin Bir Değerlendirme

Serdar Erkılıç,Hakan Hüsnü Toprak,Eda Altuntaş Dursun,Yahya Kocakale

Bu çalışmada, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın 19 Ağustos 2021 Perşembe günü yayımladığı Kısa Vadeli Dış Borç, Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP), Finansal Kesim Dışındaki Firmaların Döviz Varlık ve Yükümlülükleri ile Haftalık Menkul Kıymet İstatistikleri’nde yaptığı revizyonların kapsamını ve istatistiklere etkilerini özetliyoruz

Finansal Piyasalar

Türkiye’de Nakit Kullanım Alışkanlıkları

Saygın Çevik,Aybüke Töre Altunel

Bu yazıda, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından 2020 yılı Eylül-Ekim döneminde, ülkemizdeki nakit kullanım alışkanlıklarını anlamaya ve nakdin ödeme yöntemleri içindeki önemini incelemeye yönelik yapılan Nakit Kullanım Alışkanlıkları Anketinin sonuçları değerlendiriliyor.

Finansal Piyasalar

Döviz Türev Ürün Kullanımının Belirleyicileri: BIST’e Kote Finansal Olmayan Firmalara Dair Bulgular

Mustafa Akay,Doruk Küçüksaraç,Muhammed Hasan Yılmaz

Gelişmekte olan ülkelerde firmaların döviz kuru riskini azaltmak için döviz türev ürünleri yaygın olarak kullanılıyor. Bununla birlikte, türev araç kullanımı açısından firmalar arasında heterojenlik gözlenmekte. Firmaları riskten korunmaya teşvik edecek düzenlemeler tasarlanırken bu durumun dikkate alınması faydalı olacaktır.

Ödemeler Dengesi

Uluslararası Hizmet Ticareti İstatistikleri Nedir?

Serdar Erkılıç,Barış Babaoğlu

TÜİK tarafından yayımlanmaya başlanan UHT istatistikleri, idari kayıtlar ve firmaların doğrudan bildirimlerini içeren kapsamlı mikro veri tabanlarına dayanmakta ve uluslararası standartlara uygun, hizmet türü ve ülke ayrıntısında bilgi sağlamakta.

Finansal İstikrar

Finansal İstikrar ve Para Politikası: Teorik Bir Değerlendirme

Hatice Gökçe Karasoy Can

Bu yazıda, akademik yazın bulguları ışığında, para politikası çerçevesinin fiyat istikrarı ve finansal istikrar amaçları doğrultusunda nasıl şekillenebileceğine ilişkin değerlendirmeler sunuyoruz ve gelişmekte olan ülkelerin hangi açılardan gelişmiş ülkelerden farklılaşabileceğini tartışıyoruz.

İşsizlik-İstihdam

Önemli bir Büyüme Potansiyeli: “Açık İş”ler

Müşerref Küçükbayrak

Açık işlerin varlığı ekonomiler için önemli bir büyüme potansiyelinin göstergesi. Öte yandan, açık iş pozisyonlarının doldurulmasında yaşanan sıkıntılar bu potansiyeli sınırlayabilir. Bu yazı açık iş pozisyonlarını doldurmakta güçlük çeken firmaları İŞKUR’un İşgücü Piyasası Araştırmalarını kullanarak inceliyor.

Uluslararası Ticaret

Mikro Veri ile İhracatta İthal Girdi Kullanımının Tahmini

Yusuf Emre Akgündüz,Salih Fendoğlu

İhracat yapan firmaların üretim yaparken ne derece ithal girdi kullandıkları döviz kuru dalgalanmalarının ihracata ve genel ekonomiye olası etkilerinin doğru anlaşılması açısından önem taşıyor. Yakın dönemde yaptığımız çalışmada Türkiye’nin ihracatında ithal girdi bağımlılığını mikro seviye verilerden yola çıkarak ölçmeye çalıştık.

Finansal Piyasalar

Makroihtiyati Bir Araç Olarak Döngüsel Sermaye Tamponu

Zeynep Özge Yetkin,Muhammed İslami Önal

Makroihtiyati bir araç olarak kullanılabilen Döngüsel Sermaye Tamponu oranı belirlenirken kullanılacak göstergenin sektördeki stresi doğru ölçebilen, uluslararası ölçekte uygulanabilir, basit, açık ve kural temelli olması uygulamanın etkinliği ve kredibilitesi açısından önemli.

Uluslararası Ticaret

Kur Avantajlarının Rekabet Avantajlarına Dönüşmesinde Verimliliğin Rolü

Orhun Sevinç

Dış ticaret performansı olarak kendini gösteren üretken kapasitenin sektörel reel efektif döviz kuru ile uyumu, reel efektif kur endekslerindeki gerilemenin rekabet avantajları şeklinde yorumlanmasını desteklemekte. Diğer taraftan sektörel reel efektif döviz kuru serilerinin verimlilik ile orta vadede gösterdiği güçlü ilişki, nominal kur avantajlarının uluslararası rekabet kazanımına dönüşmesinde verimliliğin potansiyel önemine işaret ediyor.

Uluslararası Ticaret

Çin Ekonomisinin Küresel Ölçekte Artan Önemi

Emre Yalçın

Çin, 2001 yılında Dünya Ticaret Örgütü’ne girmesiyle birlikte küresel ekonomiye hızla entegre oldu, özellikle ticaret ve finans kanalıyla birçok ülkeyi doğrudan etkileyen bir faktör hâline geldi. Bugün dünyanın en büyük ihracatçısı ve ikinci büyük ithalatçısı olan bir ülkenin yaratacağı bu doğal etki kendisini zaman içerisinde değişen şekillerde göstermekte.

Finansal Piyasalar

Alternatif Finansman Yöntemleri: Girişim Sermayesi, Melek Yatırımcılık ve Kitle Fonlaması

Fatih Yılmaz,Ünal Seven,Ahmet Duhan Yassa

Girişim sermayesi ve melek yatırımcılık kanalları uluslararası ağlar aracılığıyla yabancı yatırımcıların Türkiye’deki doğrudan yatırımlarını artırabilmeleri açısından önemli araçlar. Bu yöntemlerin yaygınlaşması finansal aracılığa katkılarının yanı sıra yüksek kaliteli dış finansman potansiyeli açısından da önem taşımakta.

Para Politikası

Fed’in Bilanço Küçültme Süreci: Yeni Normal Ne?

İsmail Anıl Talaslı,Devrim Yavuz

Fed, 2017 yılı son çeyreğinde, bilançosunu küçültme programını başlatarak, hızını ve yöntemin ne olacağını kamuoyu ile paylaşmıştı. Küresel likidite koşullarını ve dolayısıyla gelişmekte olan ülkeleri de etkileyecek bu karar, Fed’in orta vadede benimseyeceği para politikası operasyonel çerçevesi ile de yakından ilgilidir. Bu yazıda söz konusu çerçeveyi özetleyerek bilanço normalleşmesi açısından yansımalarını değerlendiriyoruz.

Ödemeler Dengesi

Turistler Neye Ne Kadar Harcıyor?

Serdar Erkılıç,Demet Şenoğlu

Türkiye’ye gelen turistlerin ülke ve profil özellikleri ile turizm gelirini oluşturan harcama kalemlerine ilişkin veriler turizm sektöründeki gelişmelerin analizi, hedef kitleler ile ülkelerin belirlenmesi ve turizm politika önerilerinin daha sağlıklı yapılabilmesi açısından önem taşıyor.

Para Politikası

Parasal Göstergelerdeki Kur Etkisi: Nasıl Arındırıyoruz?

Arzu Tarman Topkaya,Burcu Tunç,Cansu Gökçe Zeybek

Kur etkisi dikkate alınmadığında, kurda yüksek değişimlerin yaşandığı dönemlerde para arzı gerçekte olduğundan daha fazla dalgalanmış gibi görünebilmekte ve yanıltıcı sinyaller üretebiliyor. Yabancı Para mevduatların para arzı içindeki payının yüksek olduğu ekonomilerde, yüksek frekanslı para arzı gelişmelerini kur etkisinden arındırılmış ve arındırılmamış olarak beraber izlemenin yerinde olabileceği değerlendirilmekte.

Finansal Piyasalar

Bireysel Tasarrufları Teşvik Edici Düzenlemeler Ne Kadar Etkili?

Egemen Eroğlu,Merve Demirbaş Özbekler

2016 yılının ikinci çeyreğinden itibaren tasarrufların artırılmasına yönelik politikaların katkısıyla otomatik katılımlı BES ile 4,6 milyar TL, altına dayalı menkul kıymet yatırımları ile 1,3 milyar TL, çeyiz ve konut hesapları ile 175 milyon TL olmak üzere yaklaşık 6,1 milyar TL tutarında tasarruf ekonomiye kazandırıldı.

Büyüme

Konut Arzı Bize Ne Söylüyor?

Evren Ceritoğlu,Aytül Ganioğlu

Bu çalışmanın amacı konut sektöründeki arz-talep dengesini değerlendirmektir. Arz-talep dengesi bize konut sektöründe oluşan stok birikimi hakkında bilgi vermektedir.

Enflasyon

Türkiye’de Ücret Dinamikleri

Ayşe Arzu Yavuz,Evren Erdoğan Coşar

Türkiye’de ücretli ve yevmiyelilerin önemli bir kısmı asgari ücret ve komşuluğunda gelire sahip ve özel sektör ücret artışlarında asgari ücret artışları ve TÜFE çıpa olmakta. Bu durum, ekonomi genelinde ücretlerin iş çevrimlerine duyarlılığını sınırlamakta, ücret enflasyonunda önemli bir katılığa sebep olmakta ve ücret-enflasyon etkileşimi açısından enflasyon katılığını da beslemektedir.

Finansal Piyasalar

Stopaj Düzenlemesinin Mevduat Vadesine Etkisi

Egemen Eroğlu,Merve Demirbaş Özbekler

Eylül ayından itibaren TL mevduatta kayda değer bir vade uzaması gözleniyor. Azalan belirsizlikler ve makroekonomik dengelenmenin de olumlu katkısının bulunduğu mevcut finansal ortamda, yapılan stopaj oranları düzenlemesinin mevduatın vadesinin uzatılması ve dolarizasyonun azaltılmasına destek verdiği görülüyor.

Finansal Piyasalar

Gelişmekte Olan Ülkelerde Kur Risk Primi Belirleyicileri

Yiğit Onay,Halil İbrahim Korkmaz

Bulgular, enflasyon beklentilerinin çıpalanmasına yönelik geliştirilecek konjonktürel ve yapısal politika çerçevesinin, gelişmekte olan ülkeler için borçlanma maliyetlerinin düşürülmesi ve para politikasının etkinliğinin artırılması adına önemli olduğunu vurguluyor.

Enflasyon

Enflasyonun Yapısal Unsurlarına Bir Bakış: Demografi

M. Koray Kalafatcılar,Mustafa Utku Özmen

Farklı iktisadi davranışa sahip yaş gruplarının nüfus içindeki ağırlıkları değiştikçe, toplam üretim ve harcama seviyeleri, dolayısıyla enflasyonun seyri etkilenebilmekte. Bu bağlamda, önümüzdeki yıllarda gelişmekte olan ülkelerde demografiden kaynaklanan dezenflasyonist etkinin giderek azalacağı bulgularımız arasında. Ancak Türkiye için hesapladığımız değerler, bu değişimin yakın bir gelecekte enflasyon dinamikleri üzerinde belirleyici olacak düzeylere ulaşmayacağına işaret ediyor.

İşsizlik-İstihdam

Geçici Konjonktürel Dalgalanmaların Kalıcı İstihdam Etkisi

Kurmaş Akdoğan

İşgücü piyasalarında esneklik konusunu artıları ve eksileri ile değerlendirmek gerekiyor. Firmaların işgücü talebini serbest piyasadan karşılarken maliyetlerinin az olması ekonominin şoklara karşı esnekliği açısından tercih edilebilir olsa da, işten çıkarmaların hızlı olmasının ekonomide yaratacağı birikimli etkiyi de dikkate almak gerekiyor.

Maliye Politikası

İç Borç Stoku: Hangi Yatırımcı Hangi Araçları Tercih Ediyor?

Serap İnci Özyer,Mehmet Kasım Tırpan,Erdal Yılmaz

Bu yazıda Türkiye’de iç borç stoku alıcılarının borçlanma araç tercihlerini incelenmesi ve bazı seçilmiş ülkelerle kıyaslanması amaçlanıyor. Ülke kıyaslamalarında, yabancı yatırımcıların sabit getirili uzun vadeli borçlanma araçlarını tercih ettikleri gözlemleniyor. Ancak, iç borç stokunun yurt dışı yerleşikler dışındaki yatırımcılarının borçlanma araç tercihlerinde ülkeler arasında farklılık olduğu saptanıyor.

Büyüme

İmalat Sanayi Firmaları Yatırım Dinamikleri

Seyit Mümin Cilasun,Mehmet Zahid Samancıoğlu,Fatih Yılmaz

Türkiye’de son dönemde firma yatırım oranlarında bir ayrışma gözlenmekte. Teşvik politikalarının tasarlanmasında alt kırılımlardaki farklılıklar göz önünde bulundurularak, uzun vadede imalat sanayinde makineleşmenin ve hatta ARGE destekli yüksek teknolojiye dayanan makineleşmenin sağlanması amaçlanmalı.

Uluslararası Ticaret

Yoğunlaşma Perspektifinden İhracat Gelişmeleri: Türkiye Üzerine Bir Uygulama

Abdullah Kazdal,Süleyman Kutalmış Özcan,Muhammed Hasan Yılmaz

Türkiye’de dış ticarette ürün, faaliyet ve ülke bazında çeşitlendirmenin son 15 yılda önemli artış gösterdiği dikkat çekiyor. Bununla birlikte, son yıllarda çeşitlendirmenin duraksadığı görülmekte. Bu bağlamda, ihracatta çeşitlendirmenin geliştirilmesi amacıyla atılacak adımlar önem arz ediyor.

Finansal Piyasalar

Hanehalkı Borçluluk Seviyesine Karşılaştırmalı Bir Bakış

Egemen Eroğlu,Yavuz Kılıç

Türkiye’de hanehalkı borçluluğunun akran ülkelere kıyasla daha düşük olduğu gözlenmekte. Bununla birlikte, söz konusu süreci yönetirken tasarruf eğilimi, finansal istikrar, cari denge ve genel fiyat düzeyindeki gelişim gibi faktörlerin göz önünde bulundurulması dengeli büyüme açısından kritik önem taşıyor.

Ödemeler Dengesi

Doğrudan Yabancı Yatırım Kararlarını Etkileyen Unsurlar

Kurmaş Akdoğan,Hülya Saygılı

İş gücü kalitesi, tüketim kalıbı, talep gücü, teknoloji kullanım becerisi, coğrafi konumu, altyapısı, ticaret geleneği ve sağladığı teşviklerle Türkiye hem pazar arayışı hem de etkinlik arayışı içinde olan DYY’ler için iyi bir alternatif.

İşsizlik-İstihdam

Ücretler ve İşgücü Verimliliğine Mikro Bakış

Yusuf Emre Akgündüz,Altan Aldan,Yusuf Kenan Bağır,Huzeyfe Torun

Son dönemde verimlilik artışları devam ederken reel ücretlerde gerileme görülüyor. Söz konusu gelişmelerde, istihdam ve üretim yapısındaki kompozisyon değişimlerinin etkisi sınırlı. Sanayi sektöründe verimliliğin oldukça hızlı artması enflasyon ve büyüme dinamikleri açısından olumlu bir işaret.

Enflasyon

İthal Girdi Kullanımı Kur ve İthalat Fiyatı Geçişkenliğini Nasıl Etkiliyor?

Dilara Ertuğ,Pınar Özlü,Çağlar Yüncüler

Bulgular, döviz kurunun enflasyon üzerinde maliyet yönlü etkilerinin ötesinde beklenti, finansman şekli, piyasa yapısı, vb. kanallarla da etkili olabileceğine işaret etmekte. İthal girdi kullanımı arttıkça yurt içi üretici fiyatlarının dışsal şoklara maruz kalma derecesinin arttığı gözleniyor.

Büyüme

Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Kullanımı

Hülya Saygılı

Dünyada yenilenebilir enerjinin toplam arz içindeki payı 2005’e göre 2016’da yaklaşık yüzde 12’lik bir artış gösterdi. Ülkemizde ise yenilenebilir enerji kullanım oranı OECD ortalamasının üzerinde olmasına rağmen zaman içerisinde bu oranda tatminkâr bir artış olmadığı gözleniyor.

Finansal Piyasalar

Konut Yatırımlarının Geri Dönüş Süreleri

Erdi Kızılkaya

Türkiye genelinde konut yatırımlarının geri dönüş sürelerinin 2016 yılı ortasına kadar artış eğiliminde olduğu ancak bu noktadan itibaren konut değerlerindeki artış hızının yavaşlamasıyla beraber azalmaya başladığı görülmekte.

Enflasyon

Vadeli Petrol Fiyatları: Daha İyi Bir Tahmin Aracı Bulunabilir mi?

Zelal Aktaş

Vadeli piyasalardan elde edilen fiyatlar basit, şeffaf ve rahat ulaşılabilir olması nedeniyle genelde petrol fiyatlarının tahmini açısından iyi bir başlangıç noktası oluştursa da, farklı yöntemlerin uygun bir bileşimi kullanılarak elde edilen tahminlerin daha makul sonuçlar verdiğini ifade etmek mümkün.

Büyüme

Türk İmalat Sanayinde Yakalamaca: Ulusal ve Bölgesel Öncülerin Rolü

Aslıhan Atabek Demirhan

Türk imalat sanayinde verimlilik açısından öncü firmalar genel olarak büyük, yüksek cirolu ve ihracat yoğun firmalar. Bu firmalar, teknoloji ve ARGE yatırımları yapıyor. Takipçi firmalar ise bölgesel ve ulusal öncülerden öğrenerek ve/veya öncülerin mevcut teknolojilerini kendi ihtiyaçları doğrultusunda uyarlayarak verimlilik artışı sağlayabiliyor.

Enflasyon

İki “Çekirdek Grubun" Hikâyesi

Yakup Kutsal Koca,Tuba Yılmaz

Çekirdek enflasyonun iki ana bileşeni olan temel mal ve hizmet gruplarında fiyatlama dinamiği oldukça farklı. Çekirdek enflasyona dair sağlıklı bir analiz için bu iki grubun hikâyesine ayrı ayrı kulak vermek gerekiyor.

Finansal Piyasalar

KGF Kefaletli Kredilerin Krediye Erişim, Maliyet ve Vade Açısından Rolü

Tuba Pelin Sümer,Gülcan Yıldırım Güngör

KGF kefalet imkânının artırılmasıyla önemli ölçüde firma finansmana erişim sağlarken kefaletli kredi tutarının büyük çoğunluğunun bankacılık sisteminde kredisi olan firmalarca kullanıldığı görülüyor. Ayrıca bulgular, KGF kefaletinin vade uzatımı ve kredi maliyeti açısından önemli yansımaları olduğuna işaret ediyor.

Finansal Piyasalar

Bankalar İhraç Piyasasındaki Etkinliğini Artırdı

Ayşe Karasoy

2017 yılı, bankaların bir yandan mevduat tabanını genişletirken diğer yandan alternatif fonlama kaynaklarını yoğun olarak kullandıkları bir yıl oldu. Önümüzdeki dönemde, fonlama kaynak çeşitliliğinin artmaya devam etmesi hem finansal derinleşme hem de fonlama maliyetlerindeki düşüşe katkı açısından önem taşımakta.

Finansal Piyasalar

Reel Sektörün Türev Ürün Kullanımı ve Maliyetleri

Ahmet Deryol

Türev ürünler firmalarımız için yeni bir kavram değil. Mevcut durumda firmalar, başta takas, vadeli işlem ve opsiyonlar olmak üzere türev işlemleri aktif bir şekilde kullanıyor. Ayrıca reel sektör firmalarının kur riskinin yönetiminde kullandığı vadeli işlemlerin maliyetinin, bankaların maliyetleri ile yakın bir yapıya sahip olduğu görülüyor.

Uluslararası Ticaret

Rüzgâra Karşı Yelken Açmak: Küresel Ticaret Pastasında Türkiye’nin Artan Payı

Mustafa Faruk Aydın

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarafından yayımlanan verilerle elde edilen, küresel ticaret hacmindeki artışın 2018 yılında da güçlü bir şekilde devam edeceğine ve dış ticaret ortaklarımızın 2017 yılına göre daha iyi büyüme performansı göstereceğine ilişkin öngörüler, Türkiye ihracatının 2017 yılında yakaladığı momentumu 2018 yılında da sürdüreceğine işaret ediyor.

Finansal Piyasalar

MiFID II Düzenlemesi ve Olası Yansımaları

Erhan Akkaya,Mehmet Büyükkara

3 Ocak 2018 tarihinde uygulamaya konulan Finansal Ürün Piyasaları Direktifi II (MiFID II), AB finansal piyasalarının daha fazla entegre olmasını, bireysel yatırımcıların korunmasını ve şeffaflığın bütün piyasa katılımcıları için artırılmasını hedefliyor.

Uluslararası Ticaret

Reeskont Kredisi ve İhracat

Yusuf Emre Akgündüz,Süleyman Hilmi Kal,Tunahan Özdemir,Huzeyfe Torun

Bulgularımız reeskont kredilerinin ihracatı desteklediğini göstermekle birlikte, bu tür finansman araçlarının tasarımında birçok faktörün bir arada değerlendirilerek fonların hedefe odaklı ve verimli bir şekilde dağıtılmasının gerekliliği de vurgulanmalı.

Finansal İstikrar

Veri Açıkları Girişimi ve Türkiye

Fatma Burcu Çakal,Ahmet Adnan Eken,Burcu Zuhal İman Er,Şeyma Serdengeçti

Veri Açıkları Girişimi, ülkelerin karşılaştırılabilir, tutarlı ve zamanlı istatistikler elde etmesi ve yayınlaması kapsamında önemli katkılar sağladı. Ülkemiz açısından bakıldığında Girişim konuları kapsamında üretilen birçok istatistikte içerik ve zamanlama olarak önemli iyileştirmeler gerçekleştirildi ve başta sektörel hesaplar ve gayrimenkul fiyat endeksleri olmak üzere ekonomimizin takibinde öneme sahip yeni istatistikler derlenip yayımlanmaya başlandı.

Uluslararası Ticaret

İthal Girdi Kullanımında Durum Tespiti ve Farklı Bakış Açıları

Elif Özcan Tok,Orhun Sevinç,Semih Tümen

Salt rakamlara bakarak veya uluslararası karşılaştırmalar yaparak ithal girdi kullanımının optimal noktada olup olmadığına karar vermek pek mümkün görünmüyor. Ancak, ithal girdi kullanımında sektörel kırılımlara ve zaman içerisindeki gelişime baktığımızda yapısal sorunların varlığı belirgin olarak görülüyor.

Finansal Piyasalar

Reel Sektörün Temerrüt Olasılığı ve Bankacılık Sektörü Aktif Kalitesine Yansıması

Gülcan Yıldırım Güngör,Tuba Pelin Sümer

Opsiyon fiyatlama modeli ile hesaplanan firma temerrüt olasılıklarındaki gelişmeler ile tahsili gecikmiş alacak (TGA) oranları arasında bir ilişki olduğu görülüyor. Bu nedenle, reel kesim temerrüt olasılıklarının kredi riski analizlerinde ve bankacılık sektörü aktif kalitesinin izlenmesi amacıyla yapılacak çalışmalarda kullanılmasının faydalı olabileceği düşünülüyor.

Finansal İstikrar

Reel Sektörün Borçlanma Dinamikleri: TL mi Borçlanmalı, YP mi?

Ahmet Deryol

Reel sektörün borçlanma tercihi finansal istikrar açısından önem taşıyor. Yabancı para (YP) cinsinden gelire sahip olmayan firmaların YP kredi kullanmasının, oldukça riskli olduğu açıkça görülüyor. Düşük maliyete sahip olduğu ifade edilen YP kredi maliyetleri, kur gelişmelerine bağlı olarak Türk lirası cinsinden kredi maliyetini önemli ölçüde aşabiliyor.

Finansal Piyasalar

Bilançolara Yeni Bir Bakış: Firmalar İçin Finansal Risk Değerlemesi

Mehmet Selman Çolak

Borsa İstanbul’da işlem gören reel sektör firmalarının bilanço verilerini kullanarak firma finansal sağlamlığını yüksek bir tahmin gücüyle ölçen MFA-skor ile yapılan analiz sonucunda, hassas firmaların aktif olarak toplamda az bir paya sahip olduğu, bunun yanı sıra firma borçlarının ve döviz açık pozisyonunun finansal açıdan sağlam firmalarda yoğunlaştığı gözlendi.

Enflasyon

Üretici Fiyatları Kaçıyor Tüketici Fiyatları Kovalıyor mu?

Dilara Ertuğ,Canan Yüksel Yücel

Üretici fiyatları, tüketici fiyatları üzerindeki maliyet yönlü baskılara ilişkin bir gösterge niteliğindedir. Ancak, ithal maliyet şoklarının yoğun gözlendiği dönemlerde iki endeksin artış oranları arasındaki farkın üretici fiyatları lehine açıldığı görülmekte. Dolayısıyla, petrol fiyatlarının ve döviz kurunun belirgin hareketler gösterdiği 2017 yılında Yİ-ÜFE ile TÜFE arasında bir ayrışma ortaya çıkması doğal bir durum.

Finansal Piyasalar

Türkiye’de Altın Bankacılığının Gelişimi

Pelin Alp,Fatih Akça,Gökhan Koyuncu

Altın tasarruflarının sisteme kazandırılması amacıyla başta ticari bankalar olmak üzere tüm aktörlerin altına yönelik finansal ürün geliştirme ve çeşitlendirmeye katkıda bulunması sürecin başarılı bir şekilde devam etmesi açısından önem taşıyor.

Finansal Piyasalar

Gölge Bankacılık ve Türkiye

Mehmet Büyükkara,Muhammed İslami Önal

Ülkemiz finansal piyasalarında nispeten düşük bir paya sahip olan “gölge bankacılık” faaliyetleri, küresel ölçekte kırılganlık unsuru olmasından dolayı yakından takip ediliyor.

Finansal Piyasalar

Suistimal Riskine Genel Bakış

Muhammed İslami Önal,Mehmet Büyükkara

Suistimaller finansal kurumlar için çok ciddi kırılganlık unsuru olabiliyor. Özellikle finansal yeniliklerin hızlandığı dönemlerde bulaşıcılık etkisiyle tüm sisteme yayılabilecek güven bunalımı meydana getirerek sistemik riske neden olabiliyor.

Büyüme

Ekonomik Büyüme için Serbest Dış Ticaret mi, Korumacılık mı?

Bülent Ulaşan

Başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere, bir ülkenin kurumsal yapısını geliştirme performansı, dünya ekonomisinde korumacılık eğiliminin artmasından veya azalmasından bağımsız olarak, ekonominin büyüme ve dış ticaretten faydalanma potansiyeli üzerinde belirleyici olur.

Finansal Piyasalar

Makro İhtiyati Politikaların Kredi Kullanımına Yansıması

Selva Bahar Baziki

2016 yılı Eylül ayında BDDK tarafından çeşitli makro ihtiyati politika düzenlemeleri gerçekleştirildi. Söz konusu düzenlemelerin konut ve ihtiyaç kredileri büyüme oranları üzerinde olumlu bir etki göstermesiyle toplam bireysel kredilerin yıllık büyüme oranı 2016 yılı son çeyreğinde toparlandı.

Uluslararası Ticaret

İhracatçı Olmak ya da Olmamak!

Aslıhan Atabek Demirhan

Firmaların ihracat kararları istikrarlı bir seyir sergilese de, krizlerin bu kararlara yönelik firma davranışlarında bazı temel değişimlere neden olduğunu söylemek mümkün. Bu bağlamda, iktisadi dalgalanma dönemlerinde uygulanacak tedbir ve teşviklerin dönemin koşulları dikkate alınarak belirlenmesi oldukça önemli.

Finansal Piyasalar

Basel Bankacılık Düzenlemelerine Genel Bakış

Muhammed İslami Önal,Mehmet Büyükkara,Zeynep Özge Yetkin

Yüksek sermaye yeterliliği, güçlü risk yönetimi, etkin denetim ve iç kontrol sistemi, sağlam özkaynak yapısı, yüksek likidite düzeyi, düşük kaldıraç ve mevduat kaynaklı fonlama yapısı sebebiyle, Türk bankacılık sisteminde, Basel III düzenlemelerinin uygulanması sürecinde bir sorun yaşanmıyor.

Enflasyon

Bayesçi Bir Pencereden Enflasyon Dinamikleri

Fethi Öğünç,Mustafa Utku Özmen,Çağrı Sarıkaya

Türkiye’de döviz kuru ve ithalat fiyatları gibi dış faktörlerin enflasyona etkisi yüksek. Döviz kuru ve ithalat fiyat geçişkenliğine dair ölçümler kayda değer bir belirsizlik içermediğinden oldukça net politika çıkarımları yapabilmemize imkân tanıyor. İktisadi faaliyet ve ücretlerden enflasyona geçiş etkileri ise daha geniş bir belirsizlik aralığını içermekte.

Para Politikası

Para Politikası Faizinden Kredi Faizlerine Aktarım: Küresel Likidite Önemli mi?

Salih Fendoğlu,Eda Gülşen

Küresel likiditenin faiz aktarımının gücü üzerinde etkisi olduğu görülmekte. Bununla birlikte, gerek küresel ölçekte finansal regülasyonun güçlendirilmesinin gerekse makro ihtiyati politikaların daha geniş bir spektrumda uygulanıyor olmasının küresel likiditenin faiz aktarımının gücü üzerindeki etkisini zayıflattığı değerlendirilmekte.

Maliye Politikası

Maliye Politikası Ne Zaman ve Nasıl Etkili Oluyor?

Erdal Yılmaz,Hande Küçük Yeşil

Son dönemde Türkiye’de zamanlı, hedef odaklı ve geçici olarak uygulanan mali tedbirlerin çarpan etkisinin ve vergi geliri yaratma potansiyelinin yüksek olduğu değerlendirilmekte ve bu durumun söz konusu önlemlerin bütçe açığını genişletici etkilerini bir ölçüde sınırlayacağı öngörülmekte.

Finansal İstikrar

Milli Gelir Revizyonu Sonrası Tasarruf Açığına İlişkin Görüşlerimiz Değişti mi?

Evren Ceritoğlu,Seyit Mümin Cilasun

Türkiye İstatistik Kurumu yakın zamanda ulusal hesap sisteminde güncellemeye gitti. Revizyonla beraber seriler arasında gözlenen en önemli farklardan biri tasarruf oranlarında gerçekleşti. Ancak, milli gelir revizyonu sonrası tasarruf oranında gözlenen iyileşme, bu alandaki yapısal reform ihtiyacını ortadan kaldırmıyor.

Ödemeler Dengesi

Yurt Dışı Yerleşiklerin DİBS Portföyü: Kim Bu Yabancılar?

Ahmet Adnan Eken,Mehmet Kasım Tırpan,Neslihan Tuba Kavruk,Başak Erdoğan

Türkiye’de devlet iç borçlanma senetlerine (DİBS) yönelik derin ve gelişmiş bir piyasanın varlığı, yabancı katılımını da olumlu yönde etkiledi. Nitekim, yurt dışı yerleşiklerin DİBS sahipliği zaman içinde artarken, yabancıların DİBS portföyü, ödemeler dengesi finans hesabının da önemli bir kalemi haline geldi.

Enflasyon

Giyim ve Ayakkabı Grubu Ağırlık Yapısındaki Değişimin Enflasyon Ana Eğilimine Etkisi

Fethi Öğünç,Mustafa Utku Özmen

Mevsimsel ürünlerin ağırlık yapısındaki yöntemsel değişimin giyim ve ayakkabı grubu fiyatları üzerinden çekirdek enflasyonda dalgalanmalara yol açması söz konusu. Dolayısıyla, enflasyonun ana eğilimine dair sağlıklı bir değerlendirme yapabilmek için, geçiş yılı olan 2017’de söz konusu etkilerden arındırılmış göstergelere bakılmasında fayda var.

Ödemeler Dengesi

Net Hata ve Noksan Üzerine Bir Değerlendirme

Barış Babaoğlu,Osman Çağatay Mutlu,Murat Topkaya

NHN, zaman içerisinde değişen kambiyo mevzuatı, yurt içi ekonomik gelişmeler, küresel ekonominin seyri, ekonomik aktörlerin beklentileri ve bu doğrultuda geliştirdikleri davranışlar tarafından etkilenmektedir.

Enflasyon

Kurdan Enflasyona Geçiş: Sihirli Bir Rakam Var mı?

Ali Hakan Kara,Çağrı Sarıkaya,Fethi Öğünç,Mustafa Utku Özmen

Döviz kurundan enflasyona geçiş etkisi dönemsel faktörlere göre değişebiliyor. Mevcut dönemde iktisadi faaliyetin ılımlı seyri geçişkenliği sınırlarken, beklentilere dair gelişmeler yukarı yönlü risk oluşturmakta.

Enflasyon

Gıdada Erken Uyarı: Kavramsal Bir Giriş

Semih Tümen

Gıda arzının kalitesi, sağlık standartlarına uygunluğu ve miktarsal sürekliliğinin yanı sıra, yurt içi gıda fiyatlarının istikrarlı seyri “gıda güvenliği” konusunun başlıca unsurlarını oluşturuyor.

Para Politikası

Finansal Koşullar ve Para Politikası

Ali Hakan Kara,Pınar Özlü,Deren Ünalmış

Finansal koşullar, bir ekonomide faiz, kur, varlık fiyatları ve kredi koşulları gibi finansal değişkenlerin iktisadi faaliyet üzerinde ne ölçüde kısıtlayıcı veya destekleyici olduğunu özetleyen bir kavram.

Para Politikası

Sistemin Fonlama İhtiyacı ve Teminat Döviz Depo İmkânı

Şule Şenel Tabak

Bankaların Merkez Bankasından talep ettikleri Türk Lirası likiditesi, sistemin fonlama ihtiyacı çerçevesinde belirleniyor ve TCMB Türk Lirası likidite imkanları için teminata kabul edilen kıymet türlerinin, sistemin fonlama ihtiyacı üzerinde doğrudan bir belirleyiciliği bulunmuyor.

Finansal İstikrar

Türkiye'nin Toplam Borcu Üzerine…

Burcu Çakmak,Eda Altuntaş Dursun

Türkiye’de yerleşik sektörlerin toplam borcunun büyük oranda iç borç kaynaklı olduğu, GSYH’ye oran olarak bakıldığında 2015 yılı üçüncü çeyreğinden itibaren gerilediği ve ülkelerle karşılaştırmalı incelendiğinde ise düşük seviyelerde seyrettiği görülüyor.

Para Politikası

Para Politikası Neden Sadeleştiriliyor?

S. Tolga Tiryaki

Küresel belirsizliklerin bir ölçüde zayıfladığı bir konjonktürde, yol haritasında belirlenen tedbirlerin de geniş faiz koridoruna olan ihtiyacı azaltması, TCMB’ye para politikasını sadeleştirme ve öngörülebilirliğin getirilerinden yeniden faydalanma imkânı tanımış bulunuyor.